Czas płynie dla każdego z nas nieubłaganie. Z roku na rok stajemy się coraz starsi i nie wymyślono jeszcze sposobu, aby to zmienić. Co więcej osób, które wkroczyły w jesień życia w Polce i Europie stale przybywa. Europejski Dzień Seniora przypadający na 20 października to idealny moment, aby przyjrzeć się bliżej sprawom związanym z osobami starszymi. Czy technologia ma wpływ na ich życie? Czy są oni na to przygotowani?
Na początek zadajmy sobie pytanie, na które może nie wszyscy będą chcieli znać odpowiedź. Mianowicie, kiedy zaczyna się starość? Jeszcze kilkanaście lat temu uznalibyśmy, że to wiek ukończenia 60-65 lat, a więc moment przejścia na emeryturę. Tu za główne kryterium uznamy koniec aktywności zawodowej (chociaż nie dotyczy to wszystkich osób – niektórzy dalej chcą pracować).
Nie jest to jednak jedyny wyznacznik. Według naukowców z Pew Research Center w Stanach Zjednoczonych, którzy przebadali 3000 osób w różnym wieku, to uznanie początku starości zależy od tego, kto wypowiada się w tej kwestii. Dla osób poniżej 30go roku życia seniorem zostaje się w wieku powyżej 60 lat. Z kolei grupa wiekowa 30-49 uważa, że starość zaczyna się po 70 urodzinach. Osoby w wieku 50-64 lata uznali, że wiek 72 lat definiuje seniora. Badani, którzy ukończyli 65 lat twierdzą, że starość zaczyna się po 74 urodzinach. Co najciekawsze wśród osób, które ukończyło 75 lat, tylko 35% z nich stwierdziło, że czuje się staro. Jaki z tego wniosek? Im jesteśmy starsi tym bardziej przesuwamy granicę postrzegania siebie i innych jako seniora. A jeśli już nim jesteśmy, to najważniejsze jest to jak się czujemy 🙂
Co na to WHO i GUS?
Światowa Organizacja Zdrowia za początek starości uznaje 60 rok życia. Dzieli także ten okres na trzy etapy:
- 60-75 lat – wiek podeszły (wczesna starość)
- 75 – 90 lat wiek starczy (późna starość)
- Powyżej 90 lat – wiek sędziwy (długowieczność)
Z racji tego, że żyjemy coraz dłużej, czas w jakim stajemy się seniorem również się wydłuża. Statystyki GUS pokazują, że w 2021 roku średnia długość życia w Polsce wśród mężczyzn wynosiła 71,8 lat. W przypadku kobiet było to 79,7 lat. Różnica to niecałe 8 lat – dokładnie 7,9. Co nie oznacza wcale, że na emeryturze spędzamy odpowiednio 7 i niemal 20 lat. Obliczanie ile czasu spędzimy na zasłużonym odpoczynku nie jest liczone na postawie przeciętnej długości życia. Już wyjaśniamy. Demografowie i statystycy mówią o dalszej długości życia w danym wieku (statystyka to fascynująca dziedzina mająca wielkie znaczenie dla innych nauk). Posłużmy się podanymi już danymi. Mężczyźni żyją po narodzeniu średnio 72 lata, lecz w przypadku tych, którzy dożyją 60 urodzin ich dalsze życie trwa średnio 17,3 roku (dane pozyskane w 2021). Oznacza to, że mężczyzna, który obchodził 60 urodziny powinien średnio dożyć 77 lat – czyli o 5 więcej niż średnia przyjęta dla całości populacji. W przypadku 60 letnich kobiet średnia wydłuża się aż o 5,5 roku w stosunku do ogólnej średniej. Co oznacza, że taka kobieta powinna obchodzić swoje 84 urodziny. Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ w ogólną średnią wliczamy wszystkie grupy wiekowe, w tym także dzieci i młodzież. Śmierć w młodym wieku znacznie obniży średni wynik liczony dla całej populacji. To dlatego mylnie uważa się, że ludzie w dawnych czasach żyli zdecydowanie krócej. Zaniżała to między innymi wysoka śmiertelność wśród dzieci, a także zdarzenia takie jak wojny – których w tamtym okresie nie brakowało. Medycyna również stawiała swoje pierwsze kroki i nie zawsze radziła sobie z problemami dnia codziennego oraz dużymi epidemiami.
Jak wyglądamy na tle reszty świata?
Zajmujemy 36 na 192 miejsca. Wśród krajów szczycących się długowiecznością znajdziemy Monako, San Marino, Japonię, Islandię. Tam średnia długość życia kobiet przekracza 85 lat (w Monako jest to prawie 94), a mężczyzn to ponad 81 lat (prawie 86 w Monako). Kraje europejskie znalazły się w drugiej dziesiątce miejsc ze średnią ok. 85 lat dla kobiet i 80 dla mężczyzn. Na drugim biegunie zobaczymy kraje afrykańskie, gdzie średnia to ok. 54 lat dla kobiet i 52 dla mężczyzn (chociaż są miejsca na świecie gdzie spada ona poniżej 50 roku życia).
Obecnie w naszym kraju jest około 9 miliona seniorów. Według prognoz do roku 2050 liczba ta ma wzrosnąć do ponad 13 milionów. Osoby starsze będą zatem stanowiły ponad 30% (w stosunku do ogólnej liczby ludności), a mówi się nawet o 40%. Ludzi, których określimy mianem seniora będzie coraz więcej (sami także za jakiś czas staniemy się częścią tej grupy).
Co oznacza bycie seniorem?
Dla wielu z nas wizja emerytury może być przerażająca, inni z kolei wyczekują jej z utęsknieniem. Wszystko zależy bowiem od samego człowieka i tego co chce dalej robić. Opcji jest naprawdę wiele. Seniorzy często rozwijają swoje pasje, na które nigdy nie było (lub było za mało) czasu przed przejściem na emeryturę. Podróże (te małe i duże), różnego rodzaju spotkania towarzyskie, działka, majsterkowanie, ogrodnictwo – wymieniać można długo. Dla osób chcących kontynuować zdobywanie wiedzy stworzono Uniwersytet Trzeciego Wieku, istnieje także wiele organizacji zrzeszających seniorów. Aktywny wypoczynek pozytywnie wpływa na zdrowie i samopoczucie wszystkich, którzy z niego korzystają. Oczywiście wybór aktywności będzie zależał głównie od stanu zdrowia danej osoby. Jednak nawet spędzając więcej czasu w domu, dzięki technologii możemy podjąć walkę ze „społecznym wykluczeniem”. Coraz więcej seniorów korzysta z Internetu i możliwości jakie on ze sobą niesie. Dziś widok starszej osoby z telefonem to nic dziwnego (z telefonii mobilnej korzysta aż 78% seniorów). Nowe technologie w znacznym stopniu potrafią ułatwić życie, a przede wszystkim zapewniają możliwość kontaktu z drugą osobą. Nie możemy jednak oczekiwać, że wszyscy tak samo dobrze poradzą sobie z nowinkami technologicznymi. Zdarzają się sytuacje, w których osoba starsza ma problem z wysłaniem wiadomości SMS, czy korzystaniem z komunikatora. Dla niej smartfon służy wyłącznie do dzwonienia. Czy możemy to zmienić?
To nasza rola
W teorii rozwój technologii komunikacyjnych powinien przyśpieszyć walkę z wykluczeniem cyfrowym. W praktyce nie jest to jednak takie oczywiste. Jeśli ktoś nie korzystał wcześniej z telefonu komórkowego i komputera, to pierwszy kontakt ze smartfonem może zniechęcić i spowodować powstanie wielu barier. To właśnie na nas spoczywa odpowiedzialność za wprowadzenie do tego świata naszych starszych najbliższych. Należy wszystko wytłumaczyć i uzbroić się w cierpliwość. Oni też musieli wiele znieść, gdy pomagali nam w odrabianiu zadań domowych 😉 Wiele oczywistych dla nas procesów może być dla seniora całkowitą nowością. Pamiętajmy o stopniowym i umiejętnym przedstawianiu możliwości jakie niesie ze sobą korzystanie ze zdobyczy techniki.
To zadanie mogą ułatwić nam nakładki stworzone specjalnie dla osób starszych, czy też uruchomienie systemu operacyjnego w podstawowej i uproszczonej wersji. Możemy także podzielić telefon na dwie przestrzenie tworząc profil seniora i wybierając aplikacje, które będą na nim dostępne. Znacznie ułatwi to poznanie urządzenia (nie będzie możliwości zmiany ustawień przez przypadek). Blokada SMS / MMS Premium, połączeń w roamingu, brak podpięcia karty płatniczej pod aplikacje – mogą okazać się bardzo przydatne w początkowym okresie. Oczywiście z czasem może się to zmienić – tu wszystko zależy od edukowanej przez nas osoby. Pamiętajmy także o bezpieczeństwie w sieci i różnych próbach oszustw. Ich niestety nie jesteśmy wstanie wyeliminować, ale możemy się przed nimi ustrzec. Zwróćmy uwagę na co należy uważać, powiedzmy o konieczności aktualizacji urządzeń. Przede wszystkim dostosujmy ilość przekazywanych informacji i ich wagę do poziomu biegłości jaką może pochwalić się edukowana starsza osoba. Nie przestraszmy jej, ponieważ…
Internet dla seniorów może być tak samo atrakcyjny jak dla nas. Jest to przecież źródło rozrywki, daje możliwość kontaktu z bliskimi (bardzo ułatwiło to komunikację w czasie pandemii), a także zawierania nowych znajomości (lub odnowienia tych starych). Pozwala na otwarcie się na pasje i rozwój hobby, to doskonała „kopalnia” wszelkiej wiedzy. Możemy zrobić zakupy i zrealizować przelew bez wychodzenia z domu, co dla niektórych może okazać się bardzo ważne. Aplikacje prozdrowotne pozwolą zadbać o kondycję i samopoczucie. Sieć może ułatwić i uatrakcyjnić życie, w końcu taki był cel jej tworzenia. Pamiętajmy jednak, że starsze pokolenie słusznie twierdzi, iż nic nie zastąpi bezpośredniego kontaktu z drugą osobą.
Rola FM MOBILE
Nawet najbardziej przystosowany smartfon bez dostępu do sieci nie będzie działać poprawnie. Tu rozpoczyna się rola operatora, który dostarcza konkretne usługi. W FM MOBILE możliwości jest kilka 🙂
- FM 4ALL Start pozwoli na nielimitowane rozmowy i wiadomości SMS/MMS oraz korzystanie 10 lub 20 GB pakietu danych (wielkość pakietu zależy od czasu trwania umowy). To wszystko za jedyne 29,90 zł przy wyborze e-faktury. (Więcej we wpisie o FM 4ALL).
- FM Cash&Points Start to z kolei idealny wybór dla osób ceniących sobie oszczędzanie. Oferta przeznaczona dla Partnerów Biznesowych FM WORLD POLSKA zawiera nielimitowane rozmowy i wiadomości SMS/MMS z internetowym pakietem 10 lub 20 GB (wielkość pakietu zależy od czasu trwania umowy). Przy uwzględnieniu rabatu FM CashBack to jedyne 9,33 zł miesięcznie (wysokość abonamentu z e-fakturą wynosi 49,90 zł, z którego 40,57 zł wynosi rabat FM CashBack).
- Dla osób, które pragną skupić się w większości na rozmowach telefonicznych przygotowaliśmy specjalną ofertę Senior Extra z nielimitowanymi rozmowami i 1 GB pakietu Internetu na „próbę” w cenie 17,90 zł (z uwzględnieniem e-faktury).
Pamiętaj, że w FM MOBILE zawsze możesz przejść na wyższy plan w każdej chwili. Wystarczy, że skontaktujesz się z Biurem Obsługi Klienta pod numerem 727 900 900, a my zrobimy resztę 🙂