Dziś słysząc słowa system operacyjny pomyślimy raczej o Androidzie lub iOS. Telefony komórkowe stały się naszymi nieodłącznymi towarzyszami. Komputer to z kolei Linux (zarezerwowany głównie dla osób zaznajomionych z branżą IT) oraz Windows i MacOS. Każde zaawansowane urządzenie musi posiadać system, który nim zarządza. Bez tego użytkowanie byłoby bardzo trudne. Początki systemów operacyjnych nie należały do najłatwiejszych i ich historia jest o wiele dłuższa niż mogłoby się to wydawać.
Działanie dzisiejszych urządzeń opiera się na możliwościach jakie umożliwia dany system operacyjny. Z racji tego, że komputery znacznie szybciej pojawiły się w naszych domach oczywistym jest fakt pojawienia się systemów operacyjnych skierowanych właśnie do nich. Co ciekawe twórcami dwóch systemów, które dostarczyły najlepsze rozwiązania są dwie amerykańskie firmy: Microsoft oraz Apple. To za ich sprawą dzisiejsze komputery działają w doskonale znany nam sposób. Jednym z pierwszych, a także najbardziej popularnych na świecie był (i jest) Windows. 24 sierpnia to umowny dzień święta systemu od Microsoftu. W jaki sposób się to stało?
Microsoft powstał w 1975 roku w Albuquergue w stanie Nowy Meksyk i jego celem była produkcja i sprzedaż interpretera języka BASIC (język programowania wysokiego poziomu). Pierwszym produktem, który przyniósł był DOS (pierwszy przenośny dyskowy system operacyjny zawierający miedzy innymi rozszerzenia podstawowych procedur sprzętowych BIOS). Pozwolił on przy współpracy z IBM stać się Microsoftowi jednym z największych koncernów w branży informatycznej w latach 80-tych XX wieku (i tak jest do dziś).
Czym jest Windows?
W skrócie to system operacyjny sprawujący kontrolę nad innymi programami. Jego twórcy chcieli, aby dzięki niemu można było korzystać z szerokiej gamy zastosowań i funkcjonalności w połączeniu z prostotą obsługi i intuicyjnym interfejsem przy jednoczesnym postawieniu na bezpieczeństwo i niezawodność. Czy to się udało? Biorąc pod uwagę, że miliardy komputerów korzysta dziś z rozwiązania zaproponowanego przez Microsoft śmiało możemy powiedzieć, że tak.
Premiera Windowsa 1.0 jako graficznej nakładki na system MS-DOS miała miejsce 20 listopada 1985 roku (tak, od tego czasu minęło już niemal 37 lat!). Co ciekawe popularny pakiet biurowy Microsoft Office, zawierający Worda i Excela jest niewiele młodszy – powstał w 1989 roku 🙂
Pojawia się zatem pytanie – dlaczego to właśnie 24 sierpnia jest Dniem Windowsa skoro debiutował on w listopadzie? Ponieważ tego dnia ukazał się Windows 95, który zrewolucjonizował dotychczas znane systemy operacyjne. To właśnie jemu zawdzięczamy takie elementy jak menu Start czy Kosz, które pozostały z nami do dziś. Wraz z nim porzucono także przywiązanie się do MS-DOS, przechodząc na samodzielnie rozwiązania. Windows 95 przygotował także drogę dla wydanego trzy lata później Windowsa 98, w którym znacznie poprawiono wydajność i niezawodność. Wśród nowych możliwości systemu z 1998 roku znalazły się między innymi:
- Obsługa standardu USB – pozwoliło to na prostsze podłączenie myszy, kontrolerów, klawiatury
- Obsługa wielu monitorów jednocześnie (nawet do 9 monitorów)
- Obsługa pamięci DVD
- Obsługa standardu IEEE 1394 umożliwiającego szybka komunikację w czasie rzeczywistym (przydatne w np. telekonferencjach )
- Obsługa złącza AGP (Akcelerator Graphics Port) – znaczne przyśpieszenie przesyłania danych pomiędzy kartą graficzną, a procesorem (upłynnienie grafiki 3D)
- Obsługa portów podczerwieni IrDa, stacji dokujących oraz modemowego dostępu do Internetu
- Wyposażenie w moduł automatycznych aktualizacji
- Łatwiejsze i skuteczniejsze narzędzia służące do wykonania zapasowej kopii bezpieczeństwa dla najważniejszych danych i programów
- Aktywny pulpit (umieszczanie na pulpicie stron WWW i odnośników do nich)
- Modyfikacje w zakresie standardowego wyglądu Windows 98 (zmiana kolorów, tapet, wygaszaczy ekranu, wyglądu ikon, czcionki, wskaźnika myszy, itp.)
- Pasek narzędzi – umożliwienie szybkiego dostępu do najczęściej używanych zasobów
- Defragmentacja – optymalizacja pracy systemu i aplikacji
- Harmonogram zadań – aktualizacje programów, naprawy plików, defragmentacja oraz usuwanie zbędnych danych jest koordynowane przez jeden program
- Kreator konserwacji systemu
- Przeglądarka Internet Explorer 4.0 stała się integralną częścią systemu (w Windowsie 95 należało ją doinstalować)
- System otrzymał przyciski Wstecz i Naprzód
Jest więc wiele funkcjonalności do dziś dostępnych na nowszych wersjach systemu (choćby Windowsa XP, Windowsa 8, czy też wersji 10 i 11).
Nie bójmy użyć się tego stwierdzenia, że Windows 98 był najpopularniejszym systemem operacyjnym na świecie. Jak już wspominaliśmy system był rewolucją w obsłudze komputerów. Pozwolił na wygodne korzystanie z nich każdemu użytkownikowi. Można powiedzieć, że znacznie przyczynił się on do zmiany sposobu postrzegania komputerów. Nie były one wyłącznie przeznaczone dla ludzi znających się na programowaniu lub tych, którzy korzystali z nich w pracy. System operacyjny oparty na graficznym przedstawieniu funkcjonalności pozwolił szerszej grupie osób na zaznajomienie się z technologią i wykorzystanie jej także do rozrywki. Dzięki niemu komputery stały się także bardziej przystępne i dostępne, przez co każdy z nas mógł się z nimi zaznajomić. Z czasem pojawiły się w niemal w każdym domu i przygotowały grunt pod dzisiejsze technologie mobilne (szkoda, że współpraca Microsoft z Nokią nie zakończyła się inaczej). Korzystając na co dzień z komputera lub telefonu pamiętajmy o tym, że czasem jeden człowiek może mieć wielki wkład w rozwój technologii całego świata, a za doskonały przykład niech posłużą Bill Gates, Steve Jobs i Elon Musk.
