Każdy z nas na co dzień korzysta z telefonu komórkowego. Dzwonimy, wysyłamy smsy (choć nie tak często jak jeszcze kilka lat temu), sprawdzamy wiadomości na skrzynce mailowej, przeglądamy w Internecie przeróżne treści, robimy zakupy. Opcji jest wiele i z biegiem czasu pojawiają się nowe. Życie bez smartfona wydaje się być już niemożliwe. Stał się on nierozłącznym elementem naszego codziennego życia. Nie było tak jednak od samego początku. Technologia stopniowo ujawniała nam dostęp do nowych funkcji. W jaki sposób się to odbywało? Czym charakteryzował się każdy z etapów? Odpowiedź na te pytania poznacie w dalszej części wpisu.
2G – początki mobilności
Zacznijmy od samego początku, czyli od standardu 2G. Co oznacza ten skrót? Od razu zaznaczę, że nazewnictwo nie jest zbyt wyszukane, ponieważ jest to charakterystyczna cecha nomenklatury technicznej. 2G to skrócona nazwa od 2nd Generation, co dosłownie oznacza i tu nie będzie niespodzianek drugą generację. 2G to pierwsza na świecie w pełni cyfrowa sieć telefonii komórkowej. Za oficjalne rozpoczęcie jej funkcjonowania uznajemy rok 1991. Jeśli to kolejna generacja to co było wcześniej? Była to technologia 1G wdrożona na początku lat 80 XX wieku, oparta na sygnale analogowym, z której z oczywistych przyczyn operatorzy telefonii komórkowej już nie korzystają. Sieć 2G dawała gwarancję lepszego zasięgu, znacznie wyższą jakość połączeń, a także pozwalała na wysyłanie smsów. Jeśli dodamy do tego wprowadzenie możliwości transmisji danych, początkowo o prędkości do 50kb/s, a później do 1Mb/s, to widzimy niewątpliwą przewagę technologii 2G nad poprzednią. Pomimo, że dziś wspomniane prędkości bardziej ograniczają korzystanie z Internetu, wtedy był to ważny przełom technologiczny. W czasach tworzenia sieci 2G nikt nawet nie myślał o przeglądaniu Internetu za pomocą telefonów. Głównym zamierzeniem było udostępnienie ludziom stabilnej sieci, pozwalającej na swobodne prowadzenie rozmów i wysyłanie smsów. A na to wspomniana prędkość transmisji danych pozwalała aż nadto. Co ciekawe nadajniki 2G są aktywne i w dzisiejszych czasach. Zazwyczaj w miejscach o utrudnionym dostępie oraz tam gdzie po prostu nie opłaca się inwestowanie w nadajniki nowszego typu. Jednak ciągły rozwój powoduje, że takich miejsc jest coraz mniej. AT&T – największe w USA przedsiębiorstwo telekomunikacyjne oficjalnie zakończyło świadczenie usług w technologii 2G dnia 1 stycznia 2017 roku. Europa, w tym także Polska również planuje powolne wyłączenie 2G, jednak konkretny termin nie jest jeszcze ustalony.
3G – mobilna rewolucja Internetu
Analogicznie 3G to nazwa kolejnego standardu. Pozwolił on na niemal nieograniczony dostęp do Internetu. Początkowo prędkość przesyłania danych wynosiła do 14Mb/s (a więc 14 razy tyle niż 2G). Kolejne unowocześnienia pozwoliły na osiągnięcie prędkości do 28Mb/s. Jej debiut przypada na rok 2001, a krajem, który pierwszy mógł się cieszyć z jej dobrodziejstw była Japonia. Sieć 3G okazała się prawdziwą rewolucją. Obywatele kraju Kwitnącej Wiśni niezwykle entuzjastycznie przyjęli możliwość korzystania z Internetu z dowolnego miejsca (oczywiście będącego w zasięgu sieci). Technologia ta miała także olbrzymi wpływ na wygląd i funkcjonowanie dzisiejszych smartfonów. To dzięki 3G i możliwościom jakie stały się naszą codziennością producenci odstąpili od miniaturyzacji i skupili się na urządzeniach, które ułatwiają przeglądanie treści zamieszczonych w sieci. Internet stał się dostępny w każdej chwili i miejscu. 3G jest szeroko wykorzystywane do dnia dzisiejszego. Obecne pokrycie powierzchni naszego kraju wynosi ponad 90% i odnosi się do 99% mieszkańców. Pomimo rewolucji i wszystkich zalet jakie daje nam ta technologia, wielu ekspertów zajmujących się rynkiem telekomunikacyjnym twierdzi, że nie jest ona do końca sukcesem. Wszystko przez wysokie koszty instalacji i utrzymania infrastruktury. Spodziewano się także jeszcze większej wydajności, dlatego szybko rozpoczęto pracę nad kolejną generacją.
4G – prędkość ma znaczenie
Za datę rozpoczęcia działania sieci 4G uznaje się rok 2008. Wtedy to Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny ustalił standardy, po spełnieniu których technologia może otrzymać certyfikat 4G. Po raz pierwszy uruchomiono ją w Sztokholmie pod koniec roku 2009. W założeniach miała pozwolić na przesyłanie danych z prędkością nawet do 300Mb/s, a więc szybciej niż dostępne wówczas stacjonarne łącza internetowe. Praktyka pokazała jednak, że wartości te są zazwyczaj dużo niższe i wpływ na to ma wiele czynników, o których postaram się opowiedzieć innym razem. Realna wartość na jaką możemy liczyć spada do wartości do 50Mb/s. Co nie oznacza, że nie może ona ulec dalszemu spowolnieniu. Pomimo tych wszystkich przeszkód to właśnie 4G zapewnia najszybszy transfer danych w najlepszej jakości. Niekiedy mylące może się wydawać korzystanie z nazwy LTE (Long Term Evolution) w kontekście 4G. Warto zapamiętać, że LTE to standard przesyłu danych, z których korzysta sieć. Obecnie w Polsce dostęp do tej technologii oferuje każde większe miasto. W przeciwieństwie do przejścia z 2G na 3G, gdzie jak już wspominałem konieczna była wymiana infrastruktury, przeskok na 4G jest łatwiejszy. Odbywa się on poprzez modernizację istniejących nadajników. Cały czas budowane są także nowe i dlatego liczna użytkowników sieci 4G stopniowo się zwiększa. Szybki, mobilny Internet jest dostępny dla coraz większej liczby odbiorców.
5G –plany i ich realizacja
Technologia informatyczna i telekomunikacyjna to branża, która rozwija się bardzo szybko. Dowodem tego może być olbrzymi przeskok prędkości z jaką przesyłamy nasze dane. Dokonało się to na przestrzeni niecałych 20 lat, jakie dzielą nas od wprowadzenia technologii 2G do 4G. Dziś głośnym tematem jest wdrożenie kolejnej generacji, a więc 5G. Sieć ta została uruchomiona między innymi w: Chinach, Korei Południowej, USA, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Estonii, Finlandii, Włoszech, Norwegii, Szwecji, a od niedawna (dokładnie 11 maja 2020 roku) także i w Polsce. Z biegiem czasu krajów, które będą miały do zaoferowania swoim obywatelom najnowszą generację technologii będzie zdecydowanie więcej. Intensywne prace nad jej wdrożeniem prowadzone są niemal w każdym europejskim kraju oraz w większości rozwiniętych państw na świecie. Oczywiście prace te są na różnym stopniu zaawansowania i będą sukcesywnie kontynuowane, ponieważ nikt nie chce pozostać poza nawiasem postępu. Zagadnienia związane technologią 5G są rozległe i poświęcę na nie osobny wpis.
PS prędkości transferu danych podane dla poszczególnych przykładów to wartości maksymalne osiągane podczas badań w warunkach laboratoryjnych.