Wiadomości SMS są z nami niemal od samego początku istnienia sieci komórkowej. Swego czasu była to jedyna forma przekazywania wiadomości w formie tekstu na telefonach. Czasy jednak się zmieniły i w ostatnich latach straciły na znaczeniu na rzecz komunikatorów tekstowych. W pewnych obszarach dalej pozostał on głównym środkiem masowego przekazu informacji. A Wy kiedy po raz ostatni wysłaliście SMS-a? Czy wiecie, że historia powstania SMS ma już 30 lat? Jak doszło do ich stworzenia?
Na początku w krótkich słowach wyjaśnijmy czym jest SMS. To skrót od Short Message Service – co oznacza w tłumaczeniu krótką wiadomość tekstową. Jak bardzo krótką? Informacja musiała zmieścić się w limicie 128 bajtów, co przekłada się na 160 znaków lub 140 znaków w przypadku umieszczenia polskich liter. Aby wyjaśnić dlaczego przejdźmy do genezy powstania wiadomości SMS.
Kto stworzył SMS?
Za jego ojca uważa się Friedhelma Hillebranda – niemieckiego inżyniera, który przeanalizował teksty na kartkach świątecznych oraz w wiadomościach telegraficznych i wyliczył, że średnia długość wynosiła właśnie owe 160 znaków. Teoria powstała w 1982 roku, z kolei rok 1984 to opracowanie przez Hillebranda i Bernarda Ghillbaerta koncepcji SMS-a.
Pierwsza krótka wiadomość tekstowa została wysłana niemal 10 lat później w 1992 roku (dokładnie 3 grudnia) przez Neila Papwortha – programistę i inżyniera pracującego dla Sema Group Telecoms. Odbiorcą był dyrektor sieci Vodafone Richard Jarvis, a pierwszym telefonem, na którym odebrano SMS-a był Orbitel 901. Składała się ona ze słów: „Merry Christmas”, a więc krótkie i proste życzenia Wesołych Świąt (typowo programistyczne podejście 😊).
Ta pierwsza wiadomość znacznie różniła się od tych znanych nam obecnie. Dlaczego? Ponieważ ówczesne telefony komórkowe nie posiadały klawiatur. Historyczny SMS został wysłany przy pomocy stacjonarnego komputera. Jej odbiorca mógł ją odczytać, ale nie mógł odpowiedzieć.
Trudne początki i Finlandia na czele
Rok później Szwecja, Stany Zjednoczone oraz Wielka Brytania ogłosiły powstanie pierwszych centrów SMS. Ich głównym zadaniem było przesyłanie powiadomień dotyczących wiadomości głosowych pozostawionych w skrzynce. Z kolei Finlandia miała zupełnie inne podejście do tematu SMS.
Skoro nie było telefonów umożliwiających pisanie SMS – to trzeba było je stworzyć. Wcale nie trzeba było długo na nie czekać czekać. Nowatorska klawiatura, która do cyfr miała dołączone litery została zaprojektowana w 1993 roku. Pierwszą firmą z innowacyjnym rozwiązaniem do wygodnego pisania SMS oferowała Nokia, a konkretnie model Nokia 2010 (debiut w styczniu 1994 roku). Także w Finlandii pojawiła się pierwsza sieć o nazwie Riadolinja, która widziała w SMS-ie olbrzymi potencjał. Początkowo krótkie wiadomości tekstowe można było wysyłać jedynie do użytkowników tej samej sieci co nadawca. Takie pisanie do „swoich” początkowo miało wiele plusów: przede wszystkim było darmowe (!), co stanowiło duży kontrast w stosunku do stawek obowiązujących za połączenie. Niestety później wprowadzono płatności za pojedynczą wiadomość.
SMS zyskał ogromną popularność wśród ówczesnych nastolatków (kto pamięta pisanie wiadomości bez spacji i polskich znaków, aby zmieścić jak najwięcej treści 😊). Skłoniło to operatorów do uruchomienia usługi międzysieciowej. Z biegiem lat stawki za wysyłkę zdecydowanie malały, aż w kocu w 1999 roku powstał program SMS Express (późniejsze Gadu Gadu – tu niektórym może zakręcić się łezka w oku😊), który umożliwiał wysyłanie wiadomości tekstowych za darmo za pośrednictwem Internetu. Była to olbrzymia zmiana, która do teraz gości w większości ofert abonamentowych sieci komórkowych (SMS no limit) – FM MOBILE nie jest tu wyjątkiem.
Ciekawostką jest fakt, że pierwsze SMS-y Premium (o podwyższonej opłacie) w Polsce zostały wprowadzone w 2001 roku umożliwiając widzom programu Big Brother głosowanie na ulubionych uczestników. Najlepsze czasy SMS-y mają już za sobą. Rekordowym rokiem okazał się być 2010, w którym na całym świecie wysłano 6,1 biliarda (1 z 15 zerami!) wiadomości, co daje niemal 200 tysięcy w każdej sekundzie trwania roku! SMS był więc podstawowym narzędziem do komunikacji.
Co dalej?
Obecnie liczba wysyłanych wiadomości stale się zmniejsza. Związane jest to niewątpliwie z popularnością komunikatorów internetowych (Messenger, WhatsApp, Telegram, Signal, itp.). Czy jednak oznacza to, że wysyłanie SMS-ów przez użytkowników zamiera? Nic bardziej mylnego – w dalszym ciągu są one wysyłane np. w sytuacji, gdy nie mamy połączenia z Internetem. Do przekazania krótkiej wiadomości wystarczy jedynie połączenie do sieci GSM.
W czasie pandemii wiadomości SMS były wykorzystywane do przekazywania informacji i ostrzeżeń obywatelom (Alert RCB – po raz pierwszy w 2018 roku). Za ich pomocą otrzymywaliśmy między innymi potwierdzenia terminów szczepień, czy rozpoczęcia i zakończenia terminu kwarantanny. Nie zapominajmy o powiadomieniach otrzymywanych przy okazji przekroczenia granicy. SMS stał się podstawowym narzędziem przekazywania informacji w czasie kryzysowych sytuacji. Dziś każdy z nas może otrzymać kod e-skierowania, czy też e-recepty na swój telefon. Rozwiązanie jest dość nowe i zapewne nieprędko się zmieni, pomimo tego, że SMS ma już 30 lat.
Drugim segmentem aktywnie wykorzystującym SMS-y są firmy. Wysyłają krótkie powiadomienia, przypomnienia, potwierdzenia oraz informacje służące do weryfikacji w postaci np. kodów do bezpiecznego logowania (weryfikacja dwuetapowa) lub zabezpieczania transakcji. SMS to także niezwykle ważny kanał wymiany informacji na linii firma – klient. Okazał się niezwykle niezawodną formą zaprezentowania nowej oferty, promocji (przypominamy o Gwiazdce z FM MOBILE na łamach bloga – SMS-a także możecie się spodziewać 😊). Dlaczego tak się dzieje? Czy mail lub media społecznościowe nie powinny wyprzeć „tradycyjnych” wiadomości SMS? Nie jest to takie oczywiste. W mediach społecznościowych dzieje się bardzo wiele i łatwo coś „przegapić”. Z kolei maile potrafią z automatu wylądować w folderze oznaczonym jako „spam”, a szczerze niemal nigdy nie przeglądamy jego zawartości. Dzięki nawykowi czytania SMS-ów (co szkodzi przeczytać maksymalnie 160 znaków?) wiadomości te osiągają nieosiągalny dla innych narzędzi wynik otwarć przez odbiorcę na poziomie ponad 90% (!).
To dlatego tak chętnie sięgają po nie, nie tylko telemarketerzy, ale i wspomniane organizacje rządowe. Czy wiecie, że już wg Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE) co piąty SMS otrzymujemy „od maszyny”? Czyli jest to wiadomość wysłana nie z telefonu użytkownika, lecz za pomocą systemu do jego masowej wysyłki (A2P). Ich udział stale rośnie nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie.
Mocna pozycja krótkiej wiadomości tekstowej jeszcze długo pozwoli na jej wysyłanie. To wciąż najprostszy i najskuteczniejszy sposób na komunikowanie się pomiędzy użytkownikami (Google pracuje nas swoim rozwiązaniem nazwanym RCS). Nie wymaga połączenia z Internetem, wystarczy dostęp do sieci 2G. Dlatego więc SMS pomimo swego wieku (nawiązując do trwającego mundialu w 1992 roku urodzili się tacy piłkarze jak Neymar, Christian Eriksen, Sadio Mane, Mohamed Salah, Son Heung-min) jest nieustannie wykorzystywany. Pomimo wielu wad i ograniczeń (chociażby ilość znaków) przez ostatnie 30 lat nie powstała inna uniwersalna, powszechna, a przede wszystkim nieuzależniona od dostępu do Internetu forma niewerbalnej komunikacji. Co powinno budzić szacunek, ponieważ jest niewiele technologii, o których po tylu latach można powiedzieć dokładnie to samo.
Czy piszecie i wysyłacie SMS-y? Warto wziąć przykład z Neila Papwortha i wysłać króciutką choć bardzo ważną wiadomość do najbliższych o treści: Merry Christmas lub po prostu Wesołych Świąt.
- 1992 – 3 grudnia – Neil Papworth wysyła pierwszego SMS-a o treści „Merry Christmas”
- 1993 – powstanie pierwszych centrów wysyłania SMS
- 1993 – powstanie nowatorskiej klawiatury do pisania SMS (połączenie cyfr i liter)
- 1994 – styczeń – prezentacja Nokii 2010, pierwszego telefonu do wygodnego pisania SMS-ów
- 1999 – operatorzy sieci komórkowej w Wielkiej Brytanii znoszą limit wysyłania SMS-ów do abonentów tej samej sieci
- 1999 – w naszym kraju powstaje program SMS Express, który jako pierwszy pozwalał na wysyłanie SMS-ów przez Internet za darmo (późniejsze Gadu Gadu)
- 2001 – pierwsze SMS-y Premium w Polsce. Big Brother – pierwszym programem, który skorzystał z tej technologii.
- 2007 – powstanie SMSAPI, za którego pomocą sklepy internetowe mogą wysyłać powiadomienia w postaci SMS-ów.
- 2007 – 29 czerwca – premiera pierwszego iPhone’a, który umożliwiał dodanie linków i grafik do SMS
- 2008 – „:-)” staje się znakiem towarowym w Unii Europejskiej
- 2010 – rekordowy rok dla SMS-ów. Wysłano 6,1 biliarda(!) wiadomości w ciągu 12 miesięcy
- 2013 – komunikatory internetowe z większą liczbą wysłanych wiadomości niż SMS
- 2018 – pierwsze przesyłanie Alertów RCB przez SMS w Polsce
- 2019 – wprowadzenie dodatkowego kanału potwierdzenia tożsamości w bankach (dyrektywa PSD2) – kod SMS najpopularniejszym rozwiązaniem
- 2020 – SMS bardzo ważnym kanałem komunikacyjnym na poziomie państwo – obywatel
- 2022 – 20% SMS-ów wysyłanych masowo przez maszyny (A2P) wg. danych UKE