Sezon jesienno-zimowy zbliża się wielkimi krokami. Wraz z nim nadchodzi spadek jakości powietrza. Chłodniejsze dni wymagają ogrzania biur i mieszkań. O ile biura najczęściej wykorzystują do tego istniejącą infrastrukturę, to prywatne mieszkania często są jeszcze ogrzewane piecami na paliwo stałe. Pomimo szeroko zakrojonej akcji (np. wrocławski program „Zmień Piec”) sytuacja ta, przynajmniej w najbliższym czasie nie ulegnie znacznej poprawie. Między innymi to powoduje powstanie zjawiska smogu w wielu polskich miastach. W jaki sposób możemy monitorować jakość powietrza? O tym w dalszej części wpisu.
Czym oddychamy?
Oddychanie to podstawa naszego życia. Bez powietrza wytrzymamy średnio do 3 minut – po tym czasie dochodzi do nieodwracalnych zmian wynikających z niedotlenienia mózgu (najdłuższy czas wstrzymania oddechu to 11 minut i 35 sekund). Oddychamy często, bo około 16 razy na minutę. Dostarczamy do naszych płuc mieszaninę gazów, a co za tym idzie tlen do wszystkich narządów naszego organizmu pozwalający na ich prawidłowe funkcjonowanie. Jaka to mieszanina? Powietrze składa się z:
- Powietrze wdychane składa się z:
- azotu – 78%
- tlenu – 21%
- dwutlenku węgla – 0,04%
- argonu, neonu, helu, metanu, kryptonu, wodoru, ksenonu – 1%
- Powietrze wydychane składa się z:
- azotu – 78%
- tlenu – 21%
- dwutlenku węgla – 0,04%
- argonu, neonu, helu, metanu, kryptonu, wodoru, ksenonu – 1%
Czym jest smog?
SMOG – to połączenie dwóch angielskich słów: smoke (dym) oraz fog (mgła), a także trzech czynników: zanieczyszczeń wyprodukowanych przez ludzi (dymu), mgły jako zjawiska, a także ciszy atmosferycznej – zupełnego braku występowania wiatrów. W ten sposób tworzy się mgła zanieczyszczeń zawieszona na tym poziomie atmosfery, w którym żyje człowiek. Smog widoczny jest gołym okiem, zwłaszcza z dużej odległości.
Niestety te zanieczyszczenia maja olbrzymi wpływ na jakość powietrza, a co za tym idzie jego skład. Coraz częściej znajdują się elementy, których w nim być nie powinno, takie jak:
- dwutlenek siarki
- dwutlenek azotu
- tlenek węgla
- benzen
- ozon
- pył drobny PM2,5
- pył drobny PM10
Wszystkie te składniki są bardzo szkodliwe dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz roślin. Zanieczyszczenia te trafiają do naszego układu oddechowego, uszkadzając go. Potrafią również wpływać negatywnie na układ krwionośny człowieka, prowadząc między innymi do zaburzeń rytmu serca, nadciśnienia tętniczego, a nawet do nagłej śmierci sercowej.
Jak monitorować jakość powietrza?
Świadomość ekologiczna Polaków z roku na rok jest coraz większa. Prócz działań na rzecz poprawy jakości powietrza w polskich (i nie tylko) miastach organizowane są różnego rodzaje projekty. Metropolie w naszym kraju pomagają w wymianie starych pieców na nowoczesne rozwiązania. Pomaga to poprawić jakość powietrza szczególnie w sezonie jesienno-zimowym. Lecz jak sprawdzić czy bezpiecznie jest wyjść na spacer? Tu z pomocą przychodzą nam aplikacje. Wybraliśmy te, które naszym zdaniem działają najlepiej (kolejność jest przypadkowa).
Kanarek [Google Play]
Kanarek jest jedną z najpopularniejszych aplikacji do sprawdzania stanu powietrza w naszej okolicy. Potwierdza to bardzo wysoka ocena użytkowników (4.7 w skali od 0 do 5) przy ponad 500tyś. pobrań. Przekazuje informacje o obecności pyłów PM 2.5 i PM10, dwutlenku węgla i azotu oraz innych substancji w oparciu na danych z ponad 500 stacji, w tym 150 punktów Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Taka ilość punktów pomiarowych pozwala na rzetelną ocena jakości powietrza. Dane podawane są z ok. godzinnym opóźnieniem, ponieważ odczyty w stacjach dokonywane są średnio co godzinę. W aplikacji możemy ustawić alerty smogowe, pojawią się one wtedy, gdy poziom zanieczyszczeń przekroczy bezpieczną wartość. Całość jest czytelna i intuicyjna, a wygodny widżet pozwala na stałą i wygodną kontrolę.
Jakość powietrza w Polsce [Google Play]
Jest to oficjalna aplikacja Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Prezentuje dane wyłącznie z polskich stacji pomiarowych. Aktualizacja odbywa się w godzinnych odstępach czasu. Aktualne są prezentowane w postaci kafelków, historyczne na wykresach. Mamy możliwość śledzenia pomiarów z najbliższej okolicznej stacji lub ze stacji przez nas wskazanej. Aplikacja zawiera opcję automatycznego ostrzegania o przekroczonych normach.
Smog Alert [Google Play, App Store]
Aplikacja pokazuje dane ze stacji monitorowania jakości powietrza w Polsce oraz z 3000 miast za granicą. Jest dobrą opcją dla osób, które często podróżują za granicę. Dane pobierane są ze stacji pomiarowych GIOŚ i jej zagranicznych odpowiedników. Jest niezwykle łatwa w obsłudze, po włączeniu modułu GPS w smartfonie automatycznie dokona lokalizacji, a na ekranie pojawią się aktualne dane z najbliższych stacji pomiarowych. Aplikacja jest bardzo intuicyjna – kolor zielony oznacza dobry stan powietrza, pomarańczowy – średni, a czerwony – zły. Smog Alert pokazuje informacje na temat takich substancji, jak i: SO2, C6H6, PM10, O3, N02 i PM2,5.
Airly [Google Play, App Store]
Kolejny bardzo dobry program do pokazujący jakość powietrza w naszej okolicy. Zawiera aktualne i szczegółowe informacje, pozwalające lepiej zadbać o zdrowie w okresie, gdy powietrze bywa poważnie zanieczyszczone. Pokazuje wskaźnik jakości powietrza, zanieczyszczenie PM 2,5 oraz PM 10, temperaturę oraz wilgotność powietrza i jego ciśnienie. Warto wspomnieć o stronie internetowej Airly, która pozwala w wygodny sposób sprawdzić, jak ma się kwestia smogowa, z poziomu przeglądarki.
Air Quality / AirVisual
Aplikacja międzynarodowa – pozwala na sprawdzenie informacji dotyczącej jakości powietrza na całym świecie (ponad 10tyś miast). Nie brakuje wśród nich polskich lokalizacji. Monitoring danych odbywa się na podstawie odczytów z czujników Air Quality i obejmuje 6 parametrów – PM2,5, PM10, ozon, dwutlenek azotu, dwutlenek siarki i tlenek węgla. Oprócz tego dostajemy także dane na temat pogody. W obu przypadkach widzimy stan aktualny jak i prognozy na najbliższą przyszłość. Możemy samodzielnie wybrać stację którą chcemy kontrolować lub poprzez udzielenie dostępu do lokalizacji, aplikacja sama znajdzie stacje znajdującą się najbliżej nas. Aplikacja cechuje się przejrzystym interfejsem, która nie sprawia problemów w codziennym użytkowaniu.
W trosce o zdrowie
Aplikacja monitorująca na bieżąco jakość powietrza to bardzo dobry pomysł, szczególnie we wspomnianym okresie jesienno-zimowym. Chociaż cały świat zdał sobie sprawę z zagrożenia jakie niesie za sobą między innymi zjawisko smogu, minie jeszcze wiele lat zanim uda się rozwiązać ten problem. Dlatego aplikacje ostrzegające nas przed tym niebezpieczeństwem są niezwykle pomocne, szczególnie dla mieszkańców dużych miast i terenów wysoce uprzemysłowionych. Dbanie o zdrowie nasze i naszych najbliższych zawsze będzie dobrym i pożytecznym nawykiem, w czym coraz więcej pomagają nam smartfony.
